Ezber mi, Bilinç mi?

Bir toplumun geleceğini belirleyen en önemli unsur, eğitim sisteminin kalitesidir. Ne yazık ki bizde hâlâ ezberci eğitim anlayışı hâkimiyetini sürdürüyor. Test çözen, sınav kazanan, diploma alan gençlerimiz var ama gerçek hayatla yüzleştiğinde zorlanan bir nesil yetişiyor.

Émile Durkheim, toplumu ayakta tutan gücün ortak değerler ve normlar olduğunu vurgular.

Eğitim, işte bu değerlerin aktarılmasının en güçlü aracıdır. Eğer sistem sadece sınav kazandırmaya odaklanırsa, toplumun ortak hafızası ve değerler sistemi zamanla zayıflar. Eğitim, bireyleri yalnızca bireysel başarıya değil; aynı zamanda toplumsal sorumluluğa hazırlamalıdır.

Psikiyatr Viktor Frankl’ın sözünü hatırlamak gerekir: “İnsanın en derin arzusu anlam arayışıdır.” 

Ezbere dayalı bir eğitim, gençlere anlam vermez; sadece rakamlarla ölçülebilen bir başarı sunar. Oysa gerçek bilgi, hayata dokunan ve yaşamın içinde anlam kazanan bilgidir.

Ünlü sosyolog Zygmunt Bauman’ın “Akışkan modernite” kavramı da eğitim sistemimizin içinde bulunduğu krizi açıklıyor. Bauman’a göre değerler hızla değişiyor, bireyler tutunacak sabit bir zemin bulmakta zorlanıyor. Eğitim de bu akışkanlığın içine kapıldığında, gençlere kimlik ve aidiyet kazandırmak yerine onları daha da savrulgan hale getiriyor.

Psikiyatrist Irvin Yalom’un ifadesiyle: “Eğitim, yalnızca bilgi aktarmak değil, öğrenciyi yaşamın zorluklarına hazırlamaktır.” 

Bugünkü sistem, gençleri yaşamın sorularına değil, yalnızca sınavın sorularına hazırlıyor. Eleştirel düşünce gelişmiyor, yaratıcılık köreliyor, bireyler sorumluluktan kaçıyor.

Unutmayalım, “Kötü eğitim, bir milleti sessizce yok eder.”

Prof. Dr. Kürşat Şahin YILDIRIMER